Economisch beleid omvat een breed scala aan acties die door regeringen worden ondernomen om hun economie te beheren. Deze omvatten monetair beleid (vraag en aanbod van geld), belastingen, begroting, creatie van werkgelegenheid, etc.
De Economische en Monetaire Unie (EMU) houdt onderlinge afhankelijkheid en een nauwe coördinatie in van het nationaal economisch beleid van EU-landen. In geval van landen van de eurozone valt monetair beleid binnen de bevoegdheden van de Europese Centrale Bank. Landen die niet tot de eurozone behoren, beheren nog altijd hun eigen monetaire beleid.
Hoewel andere economische beleidsmaatregelen de verantwoordelijkheid blijven van de overheden van EU-landen, moeten deze maatregelen goed worden gecoördineerd met elkaar voor een optimale werking van de EMU.
Gezien de moeilijkheden die de EU (met name de eurozone) had in het aanpakken van de economische, financiële en staatsschuldencrisis, zijn sinds 2008 verschillende hervormingen doorgevoerd:
• Het stabiliteits- en groeipact werd versterkt door het Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en governance, dat in 2013 van kracht werd. Het „six-pack” (zes wetten) dat het stabiliteits- en groeipact en macro-economisch toezicht van EU-landen versterkt, werd aangenomen, alsmede twee andere wetten („two-pack”) die voorzien in extra coördinatie en toezicht in de eurozone.
• Een rechtskader voor beleidscoördinatie, het Europees semester, werd opgericht. Dit heeft tot doel om macro-economische onevenwichtigheden tussen EU-landen op te sporen en te corrigeren en om toezicht te houden op het begrotingsbeleid. De Commissie onderzoekt tevens het structurele hervormingsbeleid van elk EU-land, en doet vervolgens landenspecifieke aanbevelingen voor actie.
• De totstandbrenging van een bancaire unie. Dit heeft tot doel om de verantwoordelijkheden voor toezicht, afwikkeling en financiering op EU-niveau af te stemmen en ervoor te zorgen dat banken binnen de eurozone voldoen aan uniforme regels. Niet de belastingbetalers, maar banken en hun aandeelhouders zullen voor eventuele verliezen aansprakelijk zijn.
Zie ook
•
• Globale richtsnoeren voor het economisch beleid (GREB)
• Convergentiecriteria
• Economische en Monetaire Unie (EMU)
• Europese Centrale Bank (ECB)
• Europees semester
• Europees Stelsel van centrale banken
• Eurozone
• Procedure bij buitensporige tekorten
• Stabiliteits- en groeipact
• Website van het directoraat-generaal van de Europese Commissie voor economische en financiële zaken
• Website van de Europese Centrale Bank over het economisch beleid
