Militair ingrijpen. Een historisch begrip. De eigenlijke betekenis is die van ‘vredesluiting’ (zo was er de Pacificatie van Gent in 1576) of ‘herstel van orde en vrede’, bijvoorbeeld ten tijde van de koloniën. Tussen 1873 en het begin van de twintigste eeuw kende Nederland de ‘pacificatie van Atjeh’, het onder Nederlands gezag brengen van deze kolonie.
Een pacificatie is allesbehalve een vredevolle actie. Het impliceert immers het werpen van bommen, het gebruiken van ontbladeringsmiddelen* (in de Vietnamoorlog) en het verdrijven van de inheemse bevolking. Vgl. politionele* acties.
Er zijn Zuidvietnamezen die de Amerikaanse aanwezigheid tolerabel achten, er wordt wat geld besteed aan ‘pacificatie’, er vallen slachtoffers door de terreur van de Vietcong, en Johnsons pogingen om tot vredesonderhandelingen te komen worden steeds weer afgewezen door de starre houding van Hanoi.
Renate Rubinstein: Sta ik toevallig stil. 1970
Dat de Indonesiërs zich van die achtergrond bewust zijn, is ook gebleken toen zij een kleine twintig jaar geleden in Atjeh een monument oprichtten voor uittredend generaal Van Heutsz. Die had immers, door de ‘pacificatie van Atjeh’, de eenmaking van wat later Indonesië zou heten voltooid. Dat vonden zij blijkbaar meer het gedenken waard dan de bloedbaden waarmee die pacificatie was uitgevoerd.
NRC Handelsblad, 14-01-2000
