Woordenboek van Eufemismen

Marc de Coster (2004)

Gepubliceerd op 17-08-2018

kale boer

betekenis & definitie

Ingedroogde spermavlek. Volgens Van Dale ook wel een ‘deserteur’ genoemd. Wellicht ontleend aan het Hoogduits, waar ‘kalte Bauer’ al sinds de late negentiende eeuw gebruikt wordt. ‘Bauer’ betekent in de Duitse volkstaal ‘coïtus; wellust’ en vandaar ook ‘sperma’. De ‘kalte Bauer’ staat tegenover de ‘warme Bauer’, het warme, zich in het lichaam bevindende zaad. Er bestaat ook een werkwoord ‘kaltebauern’.

Tijdens de Monica Lewinsky-affaire werden ‘kale boeren’ onderzocht om na te gaan of ze afkomstig waren van Bill Clinton. ‘Kale boeren maken’ is een eufemistische of schertsende uitdrukking voor masturberen*. In 1852 informeerde de Duitse lexicograaf Jacob Grimm in een brief aan zijn Nederlandse collega Matthias de Vries naar de uitdrukking ‘kalte Bauer’. De Vries antwoordde hem dat hij deze uitdrukking niet kende en dat er in ons taalgebied niets bestond dat er ook maar in de verte op leek. De lexicograaf J.H. Halbertsma, die veel beter thuis was in de Nederlandse volkstaal, kende de uitdrukking echter wel. Over deze affaire en over seksualia in het woordenboek kan de geïnteresseerde meer vernemen in Trefwoord 7, 1993 (artikel van Anne Dykstra). Zie ook sportvlekken*. In het Frans spreekt men over ‘une carte de France’ of ‘des grenouilles a bidet’.