Encyclopedie van Zeeland

Kon. Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (1982)

Gepubliceerd op 24-11-2020

ADELAAR

betekenis & definitie

(wapenkunde), de gestileerde afbeelding van een arend. De adelaar is een symbool van moed, kracht, scherp inzicht en hoge idealen.

Sinds ongeveer het jaar 1000 is de zwarte adelaar op een gouden veld het wapensymbool van de Duitse keizers; na 1417 werd de keizerlijke adelaar gewoonlijk dubbelkoppig afgebeeld. Steden die bijzondere betrekkingen met de keizers onderhielden hebben dit symbool dikwijls in hun eigen wapen opgenomen (→ Middelburg, → Brouwershaven, → Breskens). Overigens komen ook adelaars in wapens voor, die niets met de keizer te maken hebben (→ Arnemuiden, → ’s Gravenpolder, → ’s Heer Arendskerke, → Buttinge).Sommige van deze plaatsen hielden één of meer levende arenden in een arendhuisje voor het stadhuis, waar zij ook wel gebruikt werden voor de keuring van vlees. Zij kregen op stadskosten te eten, maar werden wel dikwijls verwaarloosd.

In Middelburg stond het arendshuisje, dat in 1858 is afgebroken, op de hoek van de Vleeshal. De laatste adelaar van Middelburg bevindt zich nu opgezet in het Zeeuws Museum. Ook kwamen arendshuisjes voor in Arnemuiden en merkwaardigerwijs in Zierikzee, dat helemaal geen arend in het wapen voert. In deze plaats hingen de arenden in een kooi boven de ingang van de vleeshal aan de Meelstraat.

LITERATUUR

Kesteloo, Arnemuiden. Kestdoo, Stadsrekeningen van Middelburg IV, 40. J.C. de Man, Degroote markt. Verheye van Citters, [i]Iets aangaande het wapen.