Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

SANTJES (SANCTJES)

betekenis & definitie

oude benaming voor devotie- of heiligenprentjes, waarvan de oudst bekende dateren uit de I5de eeuw, ontstaan in de zuidelijke Nederlanden. Vanaf de 17de eeuw werden deze bidbeeldekens gemaakt om de overledene te herdenken met kleine gedichten en gebeden erop gedrukt.

Zij waren vaak met de hand gekleurd en kwamen voor in verlerlei technieken; hout- en metaalsnede, ets, kopergravure, steendruk etc. In de 18de eeuw werden de kantprentjes populair; rondom een uit de hand op perkament geschilderde voorstelling werd een omlijsting gemaakt, die met een schaar geknipt en met spelden doorprikt werd en zo aan kantwerk denken deed. Tot de Tweede Wereldoorlog werden in menig kerkboek nog bidprentjes en devotieprentjes bewaard. In verscheidene musea zijn zij nog te bezichtigen.Bron: Mr. F. Dony, Antiek.