Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

NOTARIS

betekenis & definitie

een openbaar ambtenaar, belast met het opmaken van authentieke akten en andere bij de wet vastgelegde werkzaamheden. In Nederland benoemt de Kroon de notarissen voor het leven.

Zijn honorarium krijgt hij van degenen, die van zijn diensten gebruik maken, veelal van openbare verkopingen en veilingen. De notaris is in beginsel de enige die authentieke akten kan opmaken van alle handelingen op privaatrechtelijk gebied. Hij verricht ook juridische handelingen, o.m. met betrekking tot erfenissen. De rechtelijke macht kan een notaris op vastgestelde gronden uit zijn ambt ontzetten.In Noord-Brabant zijn in het arrondissement 's-Hertogenbosch 66 notarissen gevestigd; in het arrondissement Breda 47 en in het arrondissement Dordrecht (Andel en Werkendam) 2. Deze staan onder toezicht van Kamers van Toezicht over de notarissen en kandidaat-notarissen.

Geschiedenis: In tegenstelling tot de noordelijke en oostelijke provincies, waar voor 1811 het notariaat in het geheel niet of nauwelijks (Friesland) voorkwam. kenden zowel het hertogdom Brabant als het graafschap Holland reeds eeuwen lang een notariaat. Hoewel er talloze grossen van notariële akten uit de Middeleeuwen bewaard zijn gebleven, dateren de oudste minuutakten in de provincie Noord-Brabant uit 1475. Het zijn die van de Bossche notaris Franco van Langhel. Het aantal protocollen neemt in de 16de eeuw reeds sterk toe. terwijl zij sinds de 17de eeuw van de meeste standplaatsen zijn overgeleverd. Het totale bestand aan notariële archieven in Noord-Brabant over de periode 1475-1842 bedraagt meer dan 500 strekkende meter archief. Toch heeft in Brabant het notariaat iets minder gedomineerd dan in Holland, omdat er in Brabant een grotere rol bleef toebedeeld aan de schepenen voor het verlijden van akten.

L.P.