in Noord-Brabant, deels in beheer bij of t.n.v. Staatsbosbeheer (SBB), deels eigendom van de Stichting het Noordbrabants Landschap (NBL).
Ze zijn niet alle vrij toegankelijk voor het publiek.Abcoven: 4 ha groot in de gemeente Goirle tussen de Oude en de Nieuwe Ley, drassige graslandjes afgewisseld met moerasbos. (NBL)
Alphense Bergen: deel van de Boswachterij Chaam, gem. Nieuw-Ginneken, Gilze en Rijen en Chaam, naaldbossen op stuifzand.
Annanina’s Rust: 138 ha groot in de gemeente Hilvarenbeek; in het westen grenzend aan het beekdal van het Spruitenstroompje; mooie eiken- en beukenbomen, waaronder veel rode. (NBL) Astense Au: 47 ha groot in de gemeente Asten: een beekdalreservaat bij het gehucht De Berken, bestaande uil broekweiden. loof- en naaldbossen; dichtgegroeide meanders met een rijke Hora en fauna. (NBL)
Baronie Cranendonck: 482 ha groot in de gemeente Maarheeze. ten n.w. van Soerendonk: gevarieerd gebied van bossen, heide en agrarische gronden, met daarin een moerasgebied: het Turfwater. (SBB)
De Biezen en Milschot: 69 ha groot in de gemeenten Aarle-Rixtel. Milheeze. Gemert en Bakel: op het middenterras van de Maas, bestaand uit gevarieerd kindschap van rijk en vochtig broek bos naar arm en droog eikenberkbos. Niet toegankelijk. (SBB) Bossche Broek: 89 ha groot in de gemeente 's-Hertogenbosch en Sint-Michielsgestel. bestaande uit graslanden, moerasjes en plassen. Behoort tot de rijkste weidcvogelgebieden van Zuid-Ncderland (kemphaan, grutto, watersnip, kievit, zomertaling en slobeend), overwintenngsgebied voor rietganzen. Niet toegankelijk. (SBB)
Braakhuizensche Heide: 176 ha groot in de gemeenten Geldrop en Mierlo. grenzend aan de Strabrechtse heide: open heidevelden, vennen en naaldbos. (NBL)
Brabantse Biesbosch: beslaat 1616 ha in de gemeenten Dussen, Werkendam, Made. Drimmelen. Hooge en Lage Zwaluwe en Raamsdonk. Bevat uitgestrekte biezen- en rietvelden, grienden en vloedboscomplexen. grasland en bouwpolders in een voormalig zoetwatergetijden delta. Twee eendenkooien, de polder De Dood en de vloedboscomplexen maken deel uit van het reservaat. Water-, moeras- en weidevogels broeden er regelmatig, in mindere mate de kwak. De kol- en rietganzen gebruiken het gebied om te overwinteren, de grauwe gans als voor- en najaarspleisterplaats. (SBB)
De Brand: 204 ha groot in de gemeente Udenhout. Een van de laatste voorbeelden van een typisch Brabants broeklandschap, bestaande uit moeras en bos. (SBB)
Brestbosch-Sassekamp: 128 ha groot in de gemeenten Boxmeer. Wanroy, Oploo. St. Anthonis en Ledeaeker; naald-, loof- en hakhout, houtwallen en open ruimten, doorsneden door de Oeffeltse beek. die hier samenvloeit met de Oploose Molenbeek. De Sassekamp heeft een interessante flora, is tevens een pleisterplaats voor lijsterachtigen.
(NBL)
Brokkenbroek: 5 ha groot in de gemeente Helvoirt: oud eikenbos met populieren. (SBB)
Dal van de Grove Beerze: 87 ha groot in de gemeenten Oost-, West- en Middelbeers. Hoogeloon. Hapert en Castoren. Bladel en Netersek bestaande uit losse percelen met broekbosjes, broekweiden en hakhout in het Beerzedal. (NBL)
Dal van de Reusel: 2 ha groot in de gemeente Hooge en Lage Mierde: eikenbos met rictput omsloten door landbouwgronden: broedgebied voor bosvogels. (NBL)
Deurnse Peel: 41 3 ha groot in de gemeente Deurne, ten o. van Liessel aan het Deurnse kanaal. Grotendeels afgegraven maar niet ontgonnen hoogveenterrein, waarin de wulp en de korhoen broeden. Naast het pijpestrootje groeien hier het eenjarig wollegras, veenpluis en struikheide: berken, eiken en naaldbomen. (SBB)
Dommelbeenden: 21 ha groot in de gemeente St, Oedenrode: drassige hooilanden, vennen met open water en broekbos. Niet toegankelijk. (SBB) Dommeldal en Sonse Bergen: 67 ha groot in de gemeenten Boxtel. Liempde. St.-Oedenrode. Son en Breugel. Een biologisch en landschappelijk zeer waardevol gebied. (NBL)
Dorren met stuifruggen: 8 ha groot, heideplas in de Boswachterij 't Leenderbos, gein. Valkenswaard, qua vegetatie en geomorfologisch van belang.
De Duiver: 40 ha groot in de gemeente SprangCapelle: oude eendenkooi met moerasbos, rietlanden en blauwgrasland. Niet toegankelijk. (SBB) Het Eendennest: 6 ha groot in de gemeente SprangCapelle. bestaande uit laagveenplas met omgeving. Niet toegankelijk. (SBB)
Eerdse Bergen: 10 ha groot in de gemeenten Sint-Oedenrode en Veghel, aan de o.-rand van de voormalige Schijndelse heide. Mooie stuifwal begroeid met eikenberkenbos en naaldbomen. (SBB)
Den Eikenhorst: 9 ha groot in de gemeenten Esch en Boxtel, bevattende eiken- en beukenbossen met enkele weitjes. (NBL)
De Elshouters: 1 ha groot in de gemeente Waalre; gelegen langs de Dommel, natuurwetenschappelijk waardevol gebied met broekbosjes en schraalland. Niet toegankelijk. (SBB)
Empelse Eendenkooi: 4 ha groot in de gemeente 's-Hertogenbosch. De eendenkooi is niet meer in gebruik. Broedplaats van roerdomp en ransuil: pleisterplaats voor stootvogels. Niet toegankelijk. (SBB) Galgberg: 5 ha groot, heidereservaat in de Boswachterij 't Leenderbos. gem. Valkenswaard. met stuifduintjes.
Gansoyense Uiterwaard: 21 ha groot. gem. Waalwijk, in erfpacht uitgegeven aan Natuurmonumenten (zie: Natuurgebieden).
Fort Giessen: 9 ha groot in de gemeente Woudrichem net buiten de bebouwde kom van Giessen; gebouwd in 1879 als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie; veel soorten vogels broeden hier en vleermuizen vinden er een plaats om te overwinteren. (NBL)
Gastels Laag: 1 ha groot in de gemeente Oudenbosch. nabij Kuivezand. Venige graslandjes in dekzandgebied. Niet toegankelijk. (SBB)
De Geelders: 89 ha groot in de gemeenten Boxtel, Liempde en Sint-Oedenrode ten o. van Boxtel. Hakhoutcomplexen. eikenbos, populieren en naaldbos; verscheidene bosvegetatietypen komen hier voor. Bos- en zangvogels zoals de houtsnip en de goudvink broeden hier veelvuldig. (SBB) Goorloop: 41 ha, gagel- en wilgenbos in de Boswachterij De Kempen, gem. Bladel en Netersel, Hoogeloon. Hapert en Casteren en Eersel, qua vegetatie en ornithologisch interessant.
Gorp de Ley: 40 ha groot in de gemeente Goirle, ten oosten van de weg Tilburg-Poppel; is een beekdal van de Ley en bevat bosweiden, loofhoutsingels. heide, vennetjes en dennenbossen; er bevindt zich een statige beukenlaan en een boerderij uit de zeventiende eeuw; de zwarte specht, alsmede de holenduif, boomklever, wulp en nachtzwaluw nestelen hier. (NBL)
Goudberg: 20 ha groot in de gemeente NieuwGinneken, ten z. van Ulvenhout. Heide met vennen, een ringveen met levende hoogveenvegetatie, temidden van een sikkelduin. Uniek gebied. (SBB)
De Groene Dijk: 2 ha groot in de gemeente Steenbergen. Mooie oude zeedijk, beplant met populieren; naast vegetaties van het glanshaververbond komen de sleedoorn en meidoorn voor. Niet toegankelijk. (SBB)
Groeningse en Vortumse Bergjes: 31 ha groot in de gemeente Vierlingsbeek; rivierduintjes met hakhoutbosjes ten westen van de Maas. Niet toegankelijk. (SBB)
Grote Heide: 190 ha groot, heideterrein in de Boswachterij ’t Leenderbos, gem. Valkenswaard, met typische vennen, landschappelijk, botanisch en ornithologisch van belang.
Grote Stink-Bunthorst: 398 ha groot in de gemeente Oploo, St. Anthonis en Ledeacker en Gemert: kunstmatig rivierdallandschap, in 1905 ontworpen door landschapsarchitect Leonard H. Springer, bestaande uit vijvers, parkbos en weidegronden. (NBL)
Haagse Beemden: 68 ha groot in de gemeenten Etten-Leur en Prinsenbeek. In de polder broekbosjes. schraallanden en een visvijver. Belangrijke pleisterplaats voor ganzen. (SBB)
Halstersche Laag: 17 ha groot in de gemeente Steenbergen. Vochtig weidegebied, broedplaats voor weidevogels. Elzen- en wilgenbegroeiing. Niet toegankelijk. (SBB)
Hapertse Heide: 66 ha groot, heidereservaat in de Boswachterij De Kempen, dat één geheel vormt met de Cartierheide van Natuurmonumenten (zie: Natuurgebieden).
Hasselxennen: 43 ha groot, in de Boswachterij 't Leenderbos. gem. Valkenswaard, heideplassen met interessante vegetatie.
De Heinis: 6 ha groot in de gemeente ’s-Hertogenbosch, richting Rosmalen; behoort tot het voormalige Beerse Overlaatgebied; botanisch belangrijk. (NBL)
Helsbroek: 5 ha groot in de gemeente Moergestel, waar blauw grasland voorkomt, maar ook parnassia en verscheidene orchideeën. Niet toegankelijk. (SBB)
Hennestdijk: 2 ha groot in de gemeente ’s-Hertogenbosch ten w. van Rosmalen. Bestaat uit een aantal wielen en moerassen, w.o. het H. Geestwiel. (SBB)
Herbertus Bossen: 206 ha in de gemeenten Heeze, Someren en Maarheeze gelegen, bestaande uit dicht loof- en naaldbos afgewisseld met heide, vennen, bouw-, hooi- en weiland. (NBL)
De Hitten: 5 ha groot in de gemeente Oosterhout, ten z. van Geertruidenberg. Grienden met populieren, es en riet in de samenloop van Donge en Wilhelminakanaal. Vegetatie gelijkt op die van de Biesbosch. Niet toegankelijk. (SBB)
Hoefven en Klotterven: 3 ha groot, gelegen in Boswachterij 't Leenderbos, gem. Valkenswaard. Hoevense Beemden en St. Maartenspolder: 22 ha groot in de gemeente Hoeven. Populierendijk met meerdere wielen. Niet toegankelijk. (SBB) Hooibroeken: 62 ha groot in de gemeenten Heusden en Waalwijk, bestaande uit drie delen: de Klokreep, een kavel griendhout in een complex grienden, populierenbos, eendenkooien en broekbossen; het Manland, matige grienden met populier; en de Dulse Maas, een voedselrijke arm van de Maas. Niet toegankelijk. (SBB)
De Kavelen: 2 ha groot in de gemeente Best; typisch voorbeeld van een Oostbrabants loofbos (populieren) op leem met ondergroei van struiken en kruiden. Niet toegankelijk. (SBB)
Kanunnikesven: 8 ha groot in de gemeente Geldrop bij Leende, restant van de Leenderheide, is een zgn. ringven; in het midden bevindt zich een eiland van levend hoogveen; zeer kwetsbaar gebied. (NBL) Karregat: 21 ha groot in de gemeente Rosmalen, richting Nuland. Voedselarme plas in stuifzandgebied. Niet toegankelijk. (NBL)
De kleine Aa: 28 ha groot in de gemeente Someren. Broekbos met vochtige graslanden, waarin de zeldzame kranskarwij voorkomt. (SBB) Klaterpeel: 77 ha groot, in Boswachterij ’t Leenderbosch, gem. Valkenswaard.
Klotterpeel. 26 ha groot in de gemeenten Bakel en Milheeze ten z. van Rips. Fijne zandverstuivingen van het middenterras van de Maas met als vegetatie het pijpestrootje en vliegdennen, veenpluis en veenmossen. Steltlopers en eenden gebruiken dit gebied als pleisterplaats. (SBB)
Klotterven: zie Hoefven.
Kooibosje Terheyden: 5 ha groot ten n.o. van Terheijden. Vervallen eendenkooi. Niet toegankelijk. (SBB)
Kornsche Boezem: 42 ha groot in de gemeente Dussen ten z. van Almkerk. Belangrijk in ornithologisch en botanisch opzicht. (SBB)
Laagveld'. 15 ha groot, veengebied in Boswachterij 't Leenderbos, gem. Valkenswaard. met zeer mooie beenbreekvariatie: broedplaats van tureluur en zwarte stern.
Labbegut:. 4 ha groot in de gemeente SprangCapelle. Grasland, schraalland en trilveen. Niet toegankelijk. (SBB)
Lange Goren en Krochten'. 43 ha groot in de gemeente Zundert. Vijf afzonderlijk gelegen moerasgebiedjes; broekbossen met o.m. gagel, heideperceeltjes. moerasvegetaties en rietvelden. (SBB) Langven'. 16 ha groot, in de Strijbeekse Heide, gem. Nieuw-Ginneken, ten n.o. van Strijbeek.
De Leemkuilen: 42 ha groot in de gemeenten Udenhout en Haaren, bestaande uit leemkuilen die ontstaan zijn door primitieve leemwinning: gevarieerd gebied door contrasten nat, droog, hoog en laag, steile en vlakke oevers, besloten en open ruimten; belangrijk in botanisch en ornithologisch opzicht. (NBL)
Leemputten: broekbosjes, heideveldjes en eikenberkenbosjes met o.m. rondbladig wintergroen, maanvaren en vleugeltjesbloem in Boswachterij Dorst, gem. Oosterhout en Gilze en Rijen.
Linies van den Hout en van den Munnikenhof: 31 ha groot in de gemeenten Oosterhout, Terheijden en Teteringen. Bezienswaardig door de vestingwallen, die met hakhout begroeid zijn en de voormalige grachten met veel water- en moerasplanten. (SBB)
Lithse Eendenkooi: 3 ha groot in de gemeente Lith; in gebruik als ringkooi. Niet toegankelijk. (SBB) Loofbossen in het Dal van de Sterkselse Aa'. 4 ha groot in de gemeente Maarheeze, bestaande uit restanten van voormalige broekbossen. Belangrijk in botanisch en ornithologisch opzicht. (SBB) Makken'. 90 ha groot in de gemeente Vierlingsbeek. Bestaat uit vier complexen van grote natuurwetenschappelijke en oudheidkundige waarde en een ruïne uit de Romeinse tijd. (SBB)
Malpiebeemden: 16 ha groot in de gemeente Valkenswaard is een belangrijke broedplaats voor bos- en moerasvogels, ligt langs de Dommel tussen de Venbergse Molen en de Schaftse Brug. Niet toegankelijk. (SBB)
Matjens: 58 ha groot in de gemeente Zundert. Het enige uitgestrekte rietmoeras in westelijk NoordBrabant. Niet toegankelijk. (SBB)
Mattemburg: 361 ha groot in de gemeenten Woensdrecht en Bergen op Zoom gelegen aan de Oosterschelde; op het overgangsgebied van de hoge zandgronden naar de kleigrond van de Schelde bevinden zich gemengde bossen en grove dennenbossen. (NBL)
De Meer van Engelen: 33 ha groot in de gemeente Vlijmen. Complex van water, riet en drassig grasland, oeverlanden en aangrenzende eendenkooi. Niet toegankelijk. (SBB)
Het Merkske: 11 ha groot in de gemeente BaarleNassau. bestaande uit beemden, beken en bosjes, calthion- en filupenduliongraslanden met veel zeldzame soorten. Niet toegankelijk. (SBB) Moerputten'. 118 ha groot in de gemeenten "s-Hertogenbosch en Vught. Riet- en biezenvelden, open water en broekbosjes. blauwgrasland. Verlandend laagveen-plassengebied. Roerdomp, bruine kiekendief en zwarte stern nestelen hier. Niet toegankelijk. (SBB)
De Mortelen: 278 ha groot in de gemeenten Esch, Boxtel en Oirschot gelegen, bestaande uit losse percelen met akkers en eiken, loofnaaldbos en houtwallen in oud coulissenlandschap; ook in botanisch opzicht belangrijk. (NBL)
Nemerlaer Noord: 61 ha in de gemeente Haaren met moerasweiden, waarin de voormalige beekbeddingen van de Nemer nog te zien zijn, prachtige lanen met oude beuken, linden en platanen, hakhoutwallen en bossen. (NBL)
Nemerlaer Zuid: 59 ha groot in de gemeente Oisterwijk, aansluitend aan Nemerlaer Noord, daarvan gescheiden door een spoorlijn, met het botanisch belangrijke Beeldven en het Kievitsblek; verder nog de Moddervelden. bijna niet te betreden moerassen, een v.m. schaapskooi en een dennenbos. (NBL)
Niemvkuijksche Boschje: 8 ha groot in de gemeente Vlijmen gelegen. Stroomdalplanten in heidevegetaties. (SBB)
Ooievaarsnest: omvat 134 ha in de gemeenten Alphen en Riel en Goirle, bevattende hoge beboste zandgronden en laaggelegen dalen tussen twee beken in. Interessant op het gebied van de archeologie en de ornithologie. (NBL)
Oude Hondsberg, Ter Braakloop en Galgeven (Berghven}: 350 ha groot in de gemeenten BerkelEnschot, Oisterwijk en Moergestel; gevarieerd landschap van beboste stuifzandkoppen. vennen en heide. (NBL)
Het Oudeland: 25 ha groot in de gemeente Steenbergen. (SBB)
Overhoeken Aa of Weerijs: 4 ha groot in de gemeenten Zundert en Rijsbergen. In dit beekdal staan enkele loofbosjes. Niet toegankelijk. (SBB)
Pannenhoef: 477 ha groot in de gemeente Rijsbergen en Etten-Leur: 1 50 ha naald- en loofbos. 100 ha heide en mocrasterrcin met daarin het Padvindersven en de Grote en Kleine Lokker: de rest is cultuurgrond. Veel plantensoorten maar ook zeer interessant in ornithologisch opzicht. (NBL)
Peelven met heide: 15 ha groot, veenplas in Boswachterij St. Anthonis. gem. Oploo c.s.. omgeven door heide. Broedplaats van grutto, kievit, tureluur en wulp.
Pompveld: 125 ha groot in de gemeente Aalburg in het hart van het land van Heusden en Altena: polder met afwisseling van grienden, populieren, weilanden en een eendenkooi. (NBL)
Regie Heide: 250 ha groot in de gemeente Goirle. ten zuidwesten van Goirle gelegen: open heideterrein met grafheuvels, eigendom van de gemeente Tilburg, in gebruik als militair oefenterrein. (NBL)
Renheide: in de gemeenten Leende en Vlaarheeze ten noorden van Soerendonk: vochtige heide en voedselarme moerasbossen in het beekdal van de Klein Aa. Niet toegankelijk. (SBB)
Reuselse Moeren: 110 ha groot in de gemeente Reusel. Hoogveenrestant met uitgestrekte gagelstruwelen. Belangrijk broedgebied. (SBB)
Riels Hoefke: 48 ha groot in de gemeente Alphen en Riel, ten zuidwesten van Goirle: overgangsgebied tussen de formatie van Sterksel en de Centrale Slenk, waardevol overblijfsel van een stuifzandcomplex met grove en Corsicaanse dennen. (NBL)
Rietkreek en Dijken: 22 ha groot in de gemeente Nieuw-Vossemeer. De oude zeedijken stammen uit de 1 5de en 19de eeuw en zijn vooral botanisch van belang. De Rietkreek is landschappelijk en ornithologisch belangrijk. Niet toegankelijk. (SBB) Rondven: 26 ha groot, in Strijbeekse Heide. gem. Nieuw-Ginneken. ten n. van Strijbeek omringd door heide: broedplaats van grutto, wulp en zwarte stern.
Roode Wiek: 12 ha groot in de gemeente Steenbergen. 1.5 km ten oosten van Steenbergen langs de Kruislandse dijk: met kreken, die een belangrijke overwinteringsplaats voor watervogels vormen. (NBL)
Rovertse Heide: 460 ha groot in de gemeente Hilvarenbeek. 0.5 km ten westen van Esbeek: afwisselend heide en naaldbos, doch ook loofbomen vnl. berk. (NBL)
De Ruweeuwsels: 17 ha groot in de gemeente Lieshout bij Achterbosch gelegen. Loofbossen en bosweitjes met Hora. die kenmerkend is voor beekdalgrond. (NBL)
De Sangbroek en de Goorkens: 53 ha groot in de gemeenten Someren en Mierlo. afwisselend bos, hooi- en weiland. Niet toegankelijk. (SBB)
De Sompen en Zooislagen: 49 ha groot in de gemeente Vlijmen. Eendenkooi bij Haarsteeg, thans in gebruik als ringkooi. De wielen in dit reservaat zijn van hydrobiologisch belang. Niet toegankelijk. (SBB)
De Spekdonken en Molenbroek: 50 ha groot in de gemeente Vessem. Wintelre en Knegsel. grenzend aan de Kleine Beerze; ten oosten van de Kleine Beerze ligt Spekdonken, een slagenlandschap en ten westen ligt Molenbroek, een met vliegdennen begroeide heide overgaand in graslandpercclen. (NBL) De Spekt: 1 ha groot in de gemeente Nuenen. Gerwen en Nederwetten: waardevol gebied met broekbosjes en sehraallandjes. Niet toegankelijk. (SBB)
Spuitendonkse Bos: 4 ha groot in de gemeente Roosendaal. Mooi beekdalbosje. Niet toegankelijk. (SBB) Staartse Heide: 30 ha groot in de gemeente Huijbergen. naaldbos.
Stoppelbergen: 162 ha groot in de gemeente Putten, naaldbos en stuifzandgronden.
Strabrechtse Heide: 770 ha groot in de gemeenten Heeze. Maarheeze, Geldrop en Mierlo; één der mooiste landschappen van Nederland, struik- en dopheidevelden. afgewisseld met vennen en met de Witte Loop, die zich dwars door de heide slingert, met daarin de zeldzame beekgrondel (Gobio fluviatilis). Het oeverkruid, waterlobelia. pilvaren en waterweegbree komen voor in de Beuven, een onderdeel van deze heide (100 ha). (SBB)
De Sijp: 137 ha groot in de gemeente Gemert; landgoed met loof- en naaldbossen, landbouwgrond en heidevelden. (NBL)
Tongelaar: 248 ha groot in de gemeente Beers ten zuidoosten van Gravc, begrensd door de Ottersgraaf en de Lage Raam: naast een laat-middeleeuws kasteel staan boerderijen met akkers, weiden en bossen, gelegen op kleigrond in het laagterras. sterk beïnvloed door de Maas. (NBL)
Ullingse Bergen: 130 ha groot, in Bosvvachterij St. Anthoms, gem. Oploo c.s., open heideterrein en stuifzandgebied met jeneverbesbegroeiing. Broedplaats van korhoen, nachtzwaluw en wulp. De heide wordt begraasd door Kempische heideschapen, Visdel: 20 ha groot, broekbossen en graslanden in Boswachterij Sl. Anthonis. gem.
Oploo c.s. Witdammen aan de Schenkeldijk: 9 ha groot in de gemeente Werkendam: de strook bos en griendhout vormt samen met de schepradwatermolen een landschappelijk waardevol geheel. (NBL)
De Worp: 1 7 ha groot in de gemeenten Made en Drimmelen. Belangrijk door zijn hoge vogelstand en moerasflora. Niet toegankelijk. (SBB) Zoomland: 307 ha groot in de gemeente Bergen op Zoom, bestaande uit loof- en naaldbossen met bouw- en weilanden, heide, moerassen, stuifzanden en mooie beuken- en eikenlanen. (NBL)
Zure Maden: 2 ha groot in de gemeente Wouw. Bosjes en graslandjes in het dal van de Wouwsche Beek. Landschappelijk, botanisch en ornithologisch belangrijk gebied. Niet toegankelijk. (SBB) Bron: Natuurmonumenten Nederland.
