Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

ACHT ZALIGHEDEN

betekenis & definitie

naam voor de dorpen Bladel, Reusel. Netersel.

Eersel, Duizel, Steensel, Knegsel en Hulsel. Dorpen, waarvan de naam met uitzondering van Bladel op -sel uitgaan.In zijn studie ,,De Acht Zaligheden” (samen met A. D. Kakebeeke) stelt drs. H. Mandos dat met het opsommen van de acht er geen enkele twijfel is bij Eersel, Duivel, Hulsel, Knegse/, Neter.se/, Reuse/, Steensel, maar wel bij de achtste, Bladel?

In 1925 schreef J. Persijn reeds „dat lastige lid van de Acht Zaligheden, dat niet wil uitgaan op -sel”. Er werd in de 19e eeuw al naar een oplossing gezocht, maar niet op de kaart gevonden.

Wel kwam Wintelre naar voren, dat door de inwoners Wintersel wordt genoemd. In 1890 werd in de geschiedenis van Bladel en Netersel nog door de Norbertijn Th. Welvaarts geschreven. dat Bladel „als een van de voornaamste der Acht Zaligheden aangetekend” staat, maar uit zijn voorrede blijkt al, dat hij er later achtergekomen is, dat Bladel er niet toe behoorde, omdat de naam niet op -sel eindigt. Toch heeft Welvaarts in eerste instantie, volgens Mandos, wel gelijk gehad. Bladel behoort wel degelijk bij de Acht Zaligheden. Ook dr.

C. R. Hermans was hem daarbij in 1845 voorgegaan in zijn Geschied- en Aardrijkskundige Beschrijving der Provincie Noord-Brabant: „Bladel is naast Eersel de hoofdplaats der acht zaligheden”. Ook in 1856 wordt Bladel als zodanig genoemd in Het voormalig Hertogdom Brabant van mr. F. van Zinnicq Bergmann, evenals in een geschrift uit omstreeks 1883 van P. Panken in diens Geschiedenis van Eersel.

De in Bladel geboren J. Renier Snieders publiceerde in 1883 zijn Novellen uit de Acht Zaligheden. J. Cornelissen, verzamelaar van spot- en bijnamen, meldde onder Bladel in 1930 ook De Acht Zaligheden. A. P. de Bont meldde zelfs in 1958 bij Bladel. dat het tot de acht zaligheden behoort, ofschoon de naam niet op -sel eindigt.

Hij viel zelfs later de Wintersel-oplossing als onjuist aan. Ook in een gehouden enquête van de heemkundekring in 1952 te Eersel kwam Bladel als een van de achtzaligheden voor. Wanneer men vraagt naar de plaatsen, die tot de streek der Acht Zaligheden behoren komen ook Hooge en Lage Mierde, Hapert, Gasteren, Hoogeloon. Vessem, Wintelre en Oerle unaniem naar voren, een geheel vormend met de Acht, voor het gevoel van de mensen uit deze streek.

Naar de vorm van de naam is zij, volgens drs. Mandos, niet oud. De eerste vermelding wordt gevonden in een geschrift uit 1845.

Er zijn in Noord-Brabant overigens meer dorpen, waarvan de naam op -sel eindigt, zoals Hersel. Kessel, Liessel, Nijnsel, Sterksel en Woensel.

Bron: drs. H. Mandos in De Acht Zaligheden. 1975.