Encyclopedie van Noord Brabant

Anton van Oirschot (1985-1986)

Gepubliceerd op 20-10-2020

AALBURG

betekenis & definitie

gemeente in het Land van Heusden en Altena, bestaande uit Babyloniënbroek, Drongelen, Eethen, Genderen, Meeuwen, Veen, Genderen, Wijk en Aalburg. Ontstaan in 1973 als gemeente door samenvoeging van deze plaatsen.

Ook een deel van Hill behoort bij Aalburg. Aantal inwoners: 10.186 (1983); oppervlakte: 5316 (grond 5041 ha, water 275 ha). Per 1 jan 1981 was het inwonertal verdeeld als volgt: Babyloniënbroek 396; Drongelen 388; Eethen 756; Genderen 1499; Meeuwen 703; Veen 1886; Wijk en Aalburg 4527.Wapen: in sabel drie raderen van goud; een schildhoofd van goud met een staande leeuw van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels.(1973).

Het uit 1954 daterende wapen van de gemeente Wijk en Aalburg had een gedeeld schild met aan beide kanten zes-spakige raderen, ontleend aan het wapen van Heusden. Het rad kwam ook voor in het wapen van Eethen. De gemeente Veen had een wapen in goud met drie staande rode leeuwen onder elkaar geplaatst. Voor de nieuwe gemeente, die de naam Aalburg kreeg, werd toen gekozen voor drie raderen en een van de leeuwen.

De gemeentevlag, vastgesteld in 1974, kreeg de kleuren van het huidige gemeentewapen, de wapens van de voormalige gemeenten en het rood van het wapen van de heren van Heusden, het kreeg een schuine deling en in het midden een rad.

Aalburg komt in 1108 voor als Albure, toen bisschop Bernulf van Utrecht het recht van de abdij van St.Truiden op het bezit van de kerk van Albure erkende.

Aalburg zelf werd in 1421 als gevolg van de St. Elisabethsvloed overstroomd. De gotische kerk overleefde de ramp. In 1630 echter werden schip en koor herbouwd. De toren stamt uit de 14e eeuw maar is in later tijd verhoogd hetgeen blijkt uit de dichtgemetselde galmgaten. Bij een restauratie in 1952-’55 werden de rondboogvensters vervangen door spitsboogvensters.

Hoofdmiddel van bestaan is de landbouw met tuinbouw. Wijk en Aalburg waren vooral bekend om de boterhandel.

Een groot deel van de gemeente leed ernstig door oorlogshandelingen in de winter van 1944-1945. Vooral Eethen met de kerkdorpen Eethen, Drongelen, Genderen, Meeuwen, Heesbeen, Doeveren en Babiloniënbroek moesten een zware tol betalen. Ongeveer een derde van de gebouwen werd verwoest, o.a. zes oude dorpskerkjes.

Het aantal kerken in de gemeente Aalburg is omvangrijk. In Aalburg vindt men de Hervormde gemeente, de Gereformeerde gemeente, de Oud-Gereformeerde gemeente en de Gereformeerde gemeente in Nederland; in Babyloniënbroek de Hervormde gemeente; in Drongelen de Hervormde gemeente; in Eethen de Hervormde gemeente, de Hervormde Evangelisatievereniging Rehoboth; in Genderen de Hervormde gemeente, de Gereformeerde kerk; in Meeuwen de Hervormde gemeente, de Gereformeerde kerk, de Gereformeerde gemeente; in Veen de Hervormde gemeente en de Gereformeerde gemeente; in Wijk de Hervormde gemeente.

De gemeente Aalburg is aangesloten bij het Stadsgewest Breda en heeft een intergemeentelijke samenwerking voor vuilverwerkings- en milieudiensten in de Centrale Technische Dienst voor het Land van Heusden en Altena.

De gemeente valt onder het waterschap hoogheemraadschap Alm en Biesbosch te Woudrichem.

Onderwijs: Openbaar basisonderwijs; bijzonder basisonderwijs, Mavo-school, Lagere Technische School en een Vormingsinstituut. Bron: Gids van de gemeente Aalburg.