Aanvankelijk samenwerkingsverband van diverse (milieu)organisaties met als doelstelling het bevorderen van het milieubewustzijn; later omgezet in een vereniging met thans (1990) ongeveer 400 leden en deel uitmakend van de milieufederatie Noord-Holland (CMN).
Eindjaren '60 groeide het besef dat als gevolg van de gehanteerde produktiewijze schade aan het milieu werd toegebracht en dat daartegen stappen ondernomen dienden te worden. Het uitgebrachte rapport 'Grenzen aan de Groei' van de Club van Rome maakte deze problematiek zichtbaar. Daarnaast werd 1970 uitgeroepen tot Natuurbeschermingsjaar.
In de Zaanstreek vonden twee groepen milieu-activisten elkaar; een groep van de ➝ Zaanse Studenten Vereniging en leden van de ➝ Vogelbeschermingswacht Zaanstreek. Samen richtten zij op 7 april 1971 het Kontakt Milieubeheer Zaanstreek (KMZ) op om de diverse activiteiten te bundelen en beter op elkaar te kunnen afstemmen. Later sloten andere organisaties zich aan; niet alleen milieugroeperingen maar ook buurtgroepen en streekorganisaties zoals de vereniging De ➝ Zaansche Molen. Het KMZ werd actief bij educatieve projecten zoals de lesbrieven voor basisscholen 'Stik' en 'Barst'. Ook de Ruimtelijke Ordening werd werkterrein voor het KMZ. Als reactie op de grootscheepse haven- en industrieplannen aan beide zijden van het Noordzeekanaal werd beginjaren '80 een eigen visie ten aanzien van de ruimtelijke ordening in de Zaanstreek gepubliceerd in een 'Leefplan voor de Zaanstreek'.
Landelijk werd het KMZ bekend door haar strijd tegen het bebouwen van het ➝ Guisveld. Ook het landschapsbeheer behoort tot de taken van het KMZ. Daar het rietmaaien en het maaien van afgelegen hooilandjes steeds minder door de boeren werd gedaan, dreigden de Kalverpolder en het Guisveld botanisch en ornitologisch achteruit te gaan. De werkgroep Landschapsbeheer heeft daarom vele jaren vrijwillig enkele terreintjes en rietkanten in de Kalverpolder en later in het Guisveld onderhouden. Ook thans zijn vrijwilligers nog in het Guisveld actief, zij het nu onder auspiciën van de Stichting Vrijwillig Landschapsbeheer.
Op milieuhygiënisch terrein was het KMZ actief door het uitgeven van een 'Gifkrant van de Zaanstreek' in 1984 en 1989, waarin een overzicht gegeven werd van de plaatsen met bodemverontreiniging; gevolgd door een uitgave in maart 1987 over de vuilstort in de Nauernase polder.
Het KMZ ontvangt een subsidie van de gemeentelijke dienst milieuhygiëne.
L.E. Snuif-Verwey.
