Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Miskelk

betekenis & definitie

Liturgische wijnbeker. Gouden, zilveren of vergulde beker op een voetstuk, die bij de eredienst in het katholieke geloof wordt gebruikt voor de consecratie.

De miskelk bestaat uit een brede voet, een kolom met nodus (greep) en een cuppa (kom), soms met tegencuppa (decoratieve onderkom). De cuppa is van goud of aan de binnenzijde verguld. Kelken zijn vaak rijk versierd met gegraveerde, gedreven en/of gegoten decoratieve afbeeldingen, teksten en symbolische voorstellingen en sierstenen. Een kelk voorzien van een deksel met een kruisje heet een ciborie.Een kelk uit 1542, afkomstig uit de commanderie Wijtwerd bij Usquert, behoort tot het bezit van de St.-Jozefkerk te Groningen, een kelk uit 1633 tot het bezit van de r.-k. kerk te Sappemeer.

Lit: J. Braun, Das christliche Altargerät in seinem Sein und in seiner Entwicklung (München 1932) 17-196: L Boiten en J.H. Leopold, Pronkstukken van katholiek kerkzilver in Groningen. Tentoonstellingscatalogus (Groningen 1987).

< >