Nieuwe Groninger Encyclopedie

P. Brood, A.H. Huussen en J. van der Kooi (1999)

Gepubliceerd op 20-09-2021

Militair gezag

betekenis & definitie

Een door de Nederlandse regering in Londen in 1944 gecreëerde instantie, die tot taak had na de bevrijding van de door de Duitsers bezette gebieden als militaire gezagsdrager op te treden. Het MG moest het door zuiveringen, collaboratie en oorlogshandelingen ontstane vacuum in het burgerlijke gezagsapparaat opvullen.

Het fungeerde in Nederland van 14 september 1944 tot en met 4 april 1946. Het arriveerde op 16 april 1945 in Groningen. In de praktijk waren de hoofdtaken: 1. zuivering van openbaar bestuur,
2. bewaking van ziekenhuizen met Duitse krijgsgevangenen,
3. regelen van het verkeer,
4. inlevering van buitgemaakte wapens,
5. openstellen van banken en
6. de kop indrukken van de opbloeiende zwarte handel.

Hoogste verantwoordelijke voor het MG in Groningen was luitenant-kolonel Hein Holtkamp in de functie van Provinciaal Militair Commissaris. Het MG in de provincie Groningen was onderverdeeld in vier districten: Groningen/Westerkwartier, Veendam en Winschoten en Appingedam. Onder de verantwoordelijkheid van het mg viel de Politieke Opsporingsdienst. Elk district stond onder leiding van een Districts Militaire Commissaris. Deze DMC onderhield de contacten met burgemeesters en andere lokale bestuurders, dmc voor Groningen/ Westerkwartier was majoor S. Gelpke, voor Appingedam kapitein J.

Badon Ghijben, voor Winschoten reserve-majoor J.G. Boogerd en voor Veendam reserve-majoor A. Jannink. Het mg heeft gefungeerd in de periode april-oktober 1945.

Lit: J.B. de Boer en W. Jonkman, Militair gezag in Groningen (Assen en Maastricht 1990).