Vóór 1559 viel Groningen onder drie bisdommen: de stad Groningen met het omringende land, het Gorecht, viel onder het bisdom Utrecht; de Ommelanden en het Friese Achtkarspelen behoorden tot het bisdom Münster; Westerwolde maakte deel uit van het bisdom Osnabrück. De zetels van deze bisschoppen lagen op een grote afstand: daardoor was hun invloed gering.
Het persoonlijk contact was bovendien beperkt, omdat de taken van de bisschop als geestelijk en wereldlijk leidsman zo omvangrijk waren, dat hij moest delegeren. Dat kon gebeuren door een geografische (aartsdiakonaten) of functionele (bijv. officiaal en wijbisschop) taakverdeling. In 1559 werd een nieuwe kerkelijke hiërarchie ingevoerd (bisdom Groningen).
