Gepubliceerd op 12-01-2017

context of discovery

betekenis & definitie

Context of discovery zijn de omstandigheden waarin bepaalde wetenschappelijke ontdekkingen worden gedaan. Deze omstandigheden vormen het onderwerp van de wetenschapssociologie. De 'context of discovery' verhoudt zich contingent tot de ontdekkingen; ofwel: de ontdekkingen volgen niet uit de context en kunnen ook niet onder beroeping daarop gelegitimeerd of bewezen worden. Ze waren er toevallig op het moment dat onderzoekers hun ontdekkingen deden, maar hadden daar inhoudelijk niet wezenlijk iets mee van doen. Wetenschapssociologen zullen soms betogen dat die samenloop niet zo toevallig was als men voorgeeft, maar dat ze juist gevolgen heeft voor de inhoud van de theorie. (Behoort het nu wel of niet tot de contingente context of discovery dat de meeste onderzoekers man zijn?) Voor de legitimatie of het logische of empirische bewijs van theoretische stellingen hebben we de 'context of justification'. Het is de vraag of dit onderscheid werkbaar is in wetenschappen die zich richten op menselijk gedrag (gamma-wetenschappen) en/of de producten daarvan (alfawetenschappen), de geesteswetenschappen. Immers, om te kunnen begrijpen wat daarbij speelt moet men zich als mens opstellen.

Daardoor doemen specifieke problemen op, zoals de reflexiviteit van geesteswetenschappelijk onderzoek (wat de onderzoeker betoogt kan door de mensen wie het aangaat opgevat worden als een aansporing om het voortaan anders te doen, iets waar de objecten van de natuurwetenschappen doorgaans geen last van hebben); de beperkte mogelijkheid om te experimenteren (beperkt om morele redenen); het feit dat het hier vaak om eenmalige gebeurtenissen gaat, zoals de Tweede Wereldoorlog (waarvan we de initële condities niet zonder theoretische keuzen kunnen vaststellen), Picasso's Guernica, Joyce's Ulysses, enz.