Junior Dokterswoordenboek

Arnoud van den Eerenbeemt (2010)

Gepubliceerd op 23-02-2017

genezen zijn

betekenis & definitie

Niet meer ziek zijn.

Dit gemakkelijke trefwoord hebben de schrijvers opgenomen om wat te mogen vertellen over het woord ‘heel’. Je kent dit bijvoeglijke naamwoord wel in de betekenis van ‘volledig, helemaal’ (en als bijwoord in ‘dit is heel cool’). Het is ook een ouderwets synoniem van ‘genezen, niet meer ziek’. Die betekenis van ‘heel’ vind je terug in het woord ‘heelkunde’, een synoniem van het woord ‘chirurgie’, en in ‘het helen van een wond’ en ‘wondheling’. De woorden ‘heel de mens’ kunnen dus een plechtige opdracht aan iemand zijn om de mensheid eens te genezen, bijvoorbeeld van dat wereldwijde probleem van te veel eten en zo overgewicht krijgen. Ze kunnen ook ‘de mens in al zijn onderdelen’ betekenen, zeg maar ‘lichaam en geest’. In dat geval is het wel zo natuurlijk om ‘geheel de mens’, of nog beter, ‘de gehele mens’ schrijven.

In dit boek gebruiken we ‘heel’ gelukkig niet in die minder gewone, ongebruikelijke betekenis van ‘genezen’! Dat zou de tekst maar onnodig ouderwets maken – en die tekst is soms al zo moeilijk. Als we bijvoorbeeld ‘het hele lichaam’ schrijven, bedoelen we dus niet ‘het genezen lichaam’, maar ‘het gehele lichaam’! In ‘ik heel de buit van de diefstal’ is ‘heel’ trouwens weer een vervoeging van het werkwoord ‘helen’ in de betekenis van ‘gestolen spul doorverkopen’. Heel duidelijk allemaal, toch?

Ook weer beter zijn.