Dokterswoordenboek

Jannes van Everdingen (2010)

Gepubliceerd op 23-02-2017

autonome zenuwstelsel

betekenis & definitie

Deel van het zenuwstelsel dat zelfstandig dingen in het lichaam regelt zonder dat je daarop bewust invloed kunt uitoefenen.

‘Autonoom’ betekent ‘zelfstandig, onafhankelijk’. Veel spieren kun je bewust aansturen. Zo bepaal je zelf hoe snel je benen lopen, welke kant je hoofd op kijkt enz. Maar of jij het nu wilt of niet, de spijsverteringsorganen, het hart, de longen en veel andere organen doen gewoon hun werk. Organen als de maag en je hart kun je dus niet met je gedachten aansturen (‘hart, stop nu maar met kloppen!’; hoewel…: zie biofeedback).

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympathische systeem en het parasympathische systeem. Het sympathische deel is bedoeld om je lichaam te prikkelen. Bij het sporten zorgt het ervoor dat je spieren zo goed mogelijk presteren en dat de spijsvertering op halve kracht draait om energie te sparen. Het parasympathische deel zorgt na zo’n sportinspanning ervoor dat het lichaam tot rust komt en dat de spijsvertering op volle kracht draait om het vermoeide lichaam met voedingsstoffen aan te sterken.

Kijk ook bij biofeedback.