Een correlatie is de samenhang tussen twee variabelen. De mate van samenhang wordt uitgedrukt in een correlatiecoëfficiënt ( r ), een getal tussen -1 en +1.
De meest bekende correlatiecoëfficiënt is de produktmomentcorrelatie (pmc), ook wel de Pearson-correlatie genoemd. De pmc geeft de mate aan waarin twee variabelen, bijvoorbeeld twee (gepaarde) reeksen toetsscores, of twee reeksen itemscores en toetsscores, rechtlijnig met elkaar samenhangen.
De formule voor het berekenen van de pmc is:
$$$ {r}_{{x}{y}} = \frac{ \sum ({X}_{i} - {\bar {X}}) * ({Y}_{i} - {\bar {Y}}) }{{NS}_{x}{S}_{y}} $$$
Waarin:
$$${r}_{{x}{y}}$$$ = pmc-coëfficiënt (of: correlatiecoëfficiënt))
$$${X}_{i}$$$ = score op variabele X van persoon i
$$${Y}_{i}$$$ = score op variabele Y van persoon i
$$${\bar {X}}$$$ = gemiddelde (toets)score op variabele X
$$${\bar {Y}}$$$ = gemiddelde (toets)score op variabele Y
$$${S_x}$$$ = standaarddeviatie (toets)scores op variabele X
$$${S_y}$$$ = standaarddeviatie (toets)scores op variabele Y
N = aantal gepaarde waarnemingen
De in toets- en itemanalyses voorkomende rit-, rir- en rar-waarden zijn pmc's.
