Christelijke encyclopedie

F.W. Grosheide (1926)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Maand

betekenis & definitie

De synodische maand, dat is de tijd, die er verloopt van nieuwe maan tot de volgende nieuwe maan, telt 29 dagen 12 uren 44 minuten 3 seconden. Reeds de oude volken kenden haar vrij nauwkeurig.

Het jaar van 12 maanden, het zoogenoemde maanjaar, telt dus 354 dagen 9 uren. De .natuur en ook de mensch regelen zich echter naar de zon.

Daarom hebben zoowel oude als nieuwe volken door allerlei kunstmiddelen getracht, het maanjaar in overeenstemming te brengen met het zonnejaar, dat 365 dagen 6 uren bevat. In de sterrenkunde wordt nog van andere maanden gesproken, waarvan we hier slechts noemen de siderische maand, dat is het tijdsverloop tusschen twee opvolgende gelijke standen der maan ten opzichte van een vast punt, bij voorbeeld een vaste ster, aan den hemel.

Deze maand is meer dan twee dagen korter dan de synodische: immers zij bedraagt slechts 27 dagen 7 uren 43 minuten 12 seconden.De oude Egyptenaren verdeelden het zonnejaar in 12 maanden, ieder van 30 dagen, en nog 5 aanvullingsdagen. De Grieken hadden afwisselend een maand van 30 en van 29 dagen, zoodat hun jaar 6X59 of 354 dagen telde, dus meer dan 11 dagen te weinig. Daarom voegden ze in een periode van 8 jaar er nog 3 maanden, elk van 30 dagen, bij. Wel deed de Athener Meton in 432 v. Chr. de merkwaardige ontdekking, dat 235 synodische maanden vrij juist 19 jaren uitmaken, doch ook door de invoering van dezen „cyclus van Meton” werd de Grieksche chronologie niet veel vereenvoudigd. De Romeinen verdeelden oorspronkelijk het jaar in 10 maanden, waarvan 6 ieder 30 en 4 ieder 31 dagen telden: hun jaar had dus 304 dagen.

Later werden nog 2 maanden, één van 28 en één van 29 dagen bijgevoegd, zoodat men 361 dagen verkreeg. Om nu tot een gemiddeld getal van 365 te komen, werden 6 dezer 12 maanden een dag verkort en werd om het andere jaar een schrikkelmaand van 22 of 23 dagen bijgevoegd. Aan dezen warboel werd in 46 v. Chr. door Julius Caesar een einde gemaakt. Zie verder de artikelen Dag, Jaar, Kalender.