is óf de naam voor den ziektetoestand, waarin een individu geraakt door overmatig gebruik van alcoholbevattende dranken, óf het woord, dat wil samenvatten al die verschijnselen, die door overmatig gebruik van alcohol ontstaan. Het alcoholisme is één der kwalen van den modernen tijd, want al waren ook oudtijds allerlei slaap of bedwejjning verwekkende dranken bekend, eerst in den nieuweren tijd heeft onder bijkans alle beschaafde volken het misbruik van den alcohol zulk een omvang genomen, dat men van alcoholisme spreken kon.
Vroeger werd algemeen aangenomen, dat alcohol geen schadelijken en onder bepaalde omstandigheden, mits in niet al te groote hoeveelheden gebruikt, zelfs goeden invloed op het menschelijk organisme kan uitoefenen. Thans is men van oordeel, dat daarvan slechts schijnbaar kan worden gesproken, omdat de alcohol op bepaalde organen verlammend werkt, waardoor deze abnormaal werken, d.w.z. voor een oogenblik soms wel tot grootere krachtsinspanning in staat zijn, doch inderdaad worden ondermijnd.
De gunstige werking, die de alcohol uitoefent, als het verwarmen, het opwekken enz. zijn ook wel door andere middelen te bereiken, die niet die schadelijke werking oefenen op het organisme als de alcohol. Over deze schadelijke werkingen zelf, d.w.z. over de verandering, die door geregeld alcoholgebruik het lichaam ondergaat, kan hier niet in den breede worden gesproken.
Wie bij een bepaalde gelegenheid te veel alcoholica gebruikt, geraakt in den algemeen bekenden toestand van dronkenschap, een toestand, waarin de zelfbeheersching geheel of ten deele ontbreekt en dies gemakkelijk niet slechts allerlei baldadigheden maar ook bepaalde misdrijven worden bedreven. Zelfs kan gezegd, dat een zeer hoog percentage van misdaden gedaan wordt in benevelden toestand.
Maar ook een geregeld gebruik van kleine hoeveelheden alcohol, m. n. van gedistilleerd kan ernstige gevolgen hebben. Het algemeen weerstandsvermogen wordt verzwakt, hart- en leverziekten kunnen optreden.
Het zenuwleven wordt aangetast, er komt verstomping, willoosheid, zwakzinnigheid. Delirium tremens heet de ziekte, bij welke ten gevolge van alcoholmisbruik al de ledematen beven, en de vermogens niet meer normaal werken, hallucinaties kwellen en zelfs algeheele waanzin kan optreden, die dan vaak eindigt in den dood.
Het gebruik van te veel alcoholica verkort het leven, heeft ten gevolge, dat de kinderen zwak zijn van lichaam en geest (idioten zijn vaak kinderen van dronkaards). Het alcoholisme verslapt de kracht van een volk, verarmt het, maakt ongeschikt tot arbeid. (Zie ook Drankbestrijding).
