Champagne compleet

Gert Crum (2008)

Gepubliceerd op 07-06-2017

Philipponnat

betekenis & definitie

Pal ten oosten van Mareuil-sur-Aÿ, op de noordelijke oever van de Marne en het Canal Latéral, rijst een indrukwekkend steile wijngaard omhoog - op sommige stukken is de hellingsgraad 45 procent. Het is bovendien een van de heel weinige nog officieel geregistreerde, (gedeeltelijk) ommuurde akkers van de Champagne.

Het Clos des Goisses, 5,5 hectaren groot en excellent gelegen ten opzichte van de zon. Door de pal op het zuiden gelegen, steile helling en door beschutting tegen koude wind uit het westen dankzij de Mont Gruguet ligt de gemiddelde temperatuur in het Clos 1,5 °C hoger dan in de directe omgeving. Bovendien is door deze ligging, met het kanaal aan de voet van de helling, de lichtintensiteit zeer hoog. De bodem bestaat uit pure witte kalk en is rijk aan mineralen. Clos des Goisses is beplant met twee derde pinot noir en een derde chardonnay. Het is het vlaggenschip van Philipponnat. De cuvée de prestige van het huis is ernaar genoemd. Rondom dit magnifieke bezit is het huis Philipponnat gebouwd. Het fundament is echter een ander. De familie Philipponnat is vanaf het eind van de 17e eeuw actief in de wijnbouw, zij heeft in 1910 het champagnehuis gevestigd, maar is pas sinds 1935 eigenaar van het Clos des Goisses. Nu spreekt men van Champagne Philipponnat / Domaine du Clos des Goisses.

Behalve deze grootse, (gedeeltelijk) ommuurde wijnakker bezit Philipponnat andere percelen. De in totaal 20 hectaren wijngaard in Aÿ, Mutigny, Avenay en dus in Mareuil is goed voor een kwart van het benodigde fruit voor de jaarproductie van circa 700.000 flessen. Voor alle cuvées wordt louter de cuvée gebruikt - de taille wordt verkocht - en de wijnen rijpen lang sur lattes.

Het gamma van Philipponnat bestaat uit zes verschillende wijnen. De Royale Réserve Brut is zonder oogstjaar en bestaat uit 50 procent pinot noir, 30 procent chardonnay en 20 procent pinot meunier. Er zit 20 procent vins de réserve in de assemblage. Hij ligt altijd 36 maanden op zijn lies (in plaats van de wettelijk verplichte 15 maanden). Hij heeft een dosage van 9 gram per liter. Vinositeit en kracht, fijne rondingen en goede balans maken het tot een prima basischampagne. De enige champagne van Philipponnat - een huis met een pinot noirstijl - waarin chardonnay domineert, zelfs alleenheerser is, is de Grand Blanc Millésimé. Hij is fijn, levendig en strak. De Réserve Millésimée Brut bevat 70 procent pinot noir en 30 procent chardonnay - in de millésimés gebruikt Philipponnat nooit pinot meunier. De 1999, gedegorgeerd in 2006, is krachtig en heeft een rijp rond en kruidig karakter Hij heeft voldoende complexiteit om aan tafel te schenken. Natuurlijk produceert Philipponnat ook een rosé champagne, maar boeiender is de excellente demi-sec millésimé die het huis op de markt brengt onder de naam Sublime Réserve. Nu is er de grandioze 1996. Een perfecte begeleider van foie gras en fijne desserts.

De Clos des Goisses is een verhaal apart. Het is een monocru en het is een van de parels van de Champagne. Hij wordt voor een deel op eiken vaten gevinifieerd, wordt samengesteld uit ongeveer twee derde pinot noir en een derde chardonnay en ligt veelal 12 jaar op zijn lies. Na het dégorgement wordt or slechts een dosage van 4 a 5 gram per liter toegevoegd. Er is dus eigenlijk sprake van een extra brut. In geslaagde jaren worden er van de Clos des Goisses zo'n 40.000, heel soms wel 50.000 flessen afgevuld, maar er zijn ook jaren met slechts enkele duizenden flessen. Clos des Goisses wordt ieder jaar geproduceerd - als millésimé wel te verstaan. Recente jaren als 1995,1996 en 1998 zijn groots. 1997 is fijn, evenals 1999 en 2000. 2002 laat zich aanzien als wederom groots. Clos des Goisses is krachtig, vol, intens, vineus, breed, karaktervol, zacht en niet zwaar. In het aroma bespeurt men vaak abrikoos, perzik en iets van honing, maar niet zelden ook wat van morellen en cacao. De afdronk is lang en droog. Clos des Goisses moet niet te koel worden geserveerd. Hij heeft veel lucht nodig. Hij verdient een ruim glas en karafferen kan geen kwaad. Ook kan hij geweldig goed rijpen.

In 1980 is Philipponnat gekocht door Gosset, in 1987 wordt het onderdeel van de drankengroep Marie Brizard, die echter in 1997 gedwongen is het weer af te stoten. Philipponnat (en Abel Lepitre) maken sindsdien deel uit van de groep BCC (Boizel Chanoine Campagne), waartoe tevens De Venoge, A et F Bonnet, Besserat de Bellefon, Burtin en Lanson behoren. Hoewel Philipponnat dus deel uitmaakt van een grote groep wordt het geleid door nazaat Charles Philipponnat. Onder zijn leiding is de kwaliteit van de verschillende champagnes beter en beter geworden.