Bij hartfalen, oftewel decompensatio cordis is het hart niet in staat om voldoende bloed rond te pompen. Het hart wordt als het ware overbelast en kan niet meer aan de vraag van het lichaam voldoen. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
Symptomen van hartfalen zijn moeheid en kortademigheid bij rust of inspanning. De meest voorkomende oorzaken zijn ischemie van de hartspier (door bijvoorbeeld een infarct), hypertensie en klepstenose of insufficiëntie (het dichtzitten of lekken van een hartklep).
Het hart gaat proberen toch aan de vraag van het lichaam te voldoen door het hartminuutvolume (HMV), de hoeveel bloed die per minuut word uitgepompt, te verhogen. Dit kan door de hartfrequentie en het slagvolume te verhogen. Om de wandspanning gelijk te houden moet de spierwand dikker worden (wet van laplace). Een dikkere spierwand in de linker dan wel rechter kamer is kenmerkend voor dit ziektebeeld. Om het HMV te verhogen is er een grote sympaticus activiteit helaas zorgt dit ook voor een selectieve verhoging in de perifere vaatweerstand waardoor het hart tegen een hogere weerstand moet inpompen (slecht).
Door de verminderde renale doorstroming (verlaagd HMV) word het RAAS systeem geactiveerd wat uiteindelijk zorgt voor het vasthouden van zout en water waardoor het circulerend volume toeneemt. Echter heeft het hart niet genoeg kracht om dit weg te pompen en zakt vocht naar de enkels. Door deze gepoogde compensatie mechanisme word het hart steeds meer belast en kom je in een vicieuze cirkel.
Met deze kennis kun je de gebruikte medicatie begrijpen. Bètablokkers zorgen voor een lagere hartfrequentie en verlagen daarmee de zuurstof behoefte van het hart. Diuretica zorgen voor meer vocht uitscheiding en ACE remmers verlagen de bloeddruk door invloed op het RAAS systeem. Allen om het werk van het hart te verlichten.
