In den beginne, in het begin, de eerste woorden van Genesis. Formulering die vooral wordt toegepast op iets dat een lange of onbekende geschiedenis heeft.
‘In den beginne schiep God de hemel en de aarde’. Dit welbekende bijbelvers waarmee Genesis en daarmee de hele bijbel opent, heeft ook in de NBG-vertaling (1951) de eerste woorden in de oude verbogen vorm behouden, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Canisiusvertaling (1929-1939), de Willibrordvertaling (1981) en de NBV, die met in het begin vertalen. De plechtige toon van deze beginwoorden dient soms om een komisch contrast met de rest van de zin te bewerkstelligen. In het Belgisch Nederlands kan men de bepaling Van in den beginne horen; het is echter niet duidelijk of dit op de bijbelse verbinding is geënt.
Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), Genesis 1:1. IN den beginne sciep God hemel ende aerde.
Gebruiksvoorbeeld: [Over de waxinelichtjes in de Leidse Pieterskerk in haar nieuwe functie van ‘ontvangstsalon van Leiden’:] Zo kwam in den beginne het licht. (Excellence, najaar 1998, p. 94)
Gebruiksvoorbeeld: In den beginne was er stress, maar toen zag hij vraag 1, dat het goed was. (NRC, 20-5-1999, p. 2)
Gebruiksvoorbeeld: [Kop van artikel over de oorsprong van de krachten in de natuur:] In den beginne was de snaar. (NRC, 27-8-1999, p. 39)
In den beginne was het woord, de eerste woorden van het evangelie van Johannes.
Bekend zijn de beginregels van het Johannes-evangelie die in hun eerste woorden refereren aan het scheppingsverhaal: ‘In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. Dit was in den beginne bij God’ (Johannes 1:1-2, NBG-vertaling), die regelmatig, al of niet met variatie, gebruikt worden.
Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), Johannes 1:1. IN den beginne was dat woort, ende dat woort was bi gode ende god was dat woordt.
Gebruiksvoorbeeld: In den beginne was het woord ... // Dit woord / kroop op handen en voeten / door statige middeleeuwen. (N. Scheepmaker, De Gedichten, 1991 (Tombola-woorden, 1950-1957), p. 432)
Gebruiksvoorbeeld: In den beginne was het woord. Daarom kunnen we niet beter doen dan, na
terugkeer van een vierweekse afwezigheid, te beginnen met een stukje over taal. (NRC, okt. 1994)
Gebruiksvoorbeeld: In den beginne was de fout en de fout was van de Serviërs en de Kroaten en van de Roomse, orthodoxe en islamitische gelovigen en van de Europese Gemeenschap en de Verenigde Naties, en van de niet door kennis van zaken gehinderde medewerkers van de media. (NRC, dec. 1994)
