Bijbels Lexicon

Karina van Dalen-Oskam & Marijke Mooijaart (2017)

Gepubliceerd op 11-05-2017

As

betekenis & definitie

As op of over zijn hoofd strooien, spijt betuigen, berouw tonen.

As op mijn hoofd, het spijt me, ik betreur het.

As over het hoofd strooien, zijn kleren scheuren en zich in een zak hullen waren in de wereld van de bijbel tekenen van rouw (zie ook Zak). In 2 Samuël 13:19 (NBG-vertaling) is het Tamar, die, nadat zij door haar broer Amnon is verkracht en vervolgens door hem wordt weggestuurd, uitbarst in rouwbetoon: ‘Toen strooide Tamar as op haar hoofd, scheurde het pronkgewaad dat zij droeg, legde haar hand op haar hoofd en ging al jammerend heen’. In de NBV is as hier vervangen door stof: (toen Tamar op straat was gezet) ‘wierp ze stof over haar hoofd en scheurde ze haar veelkleurig kleed. Ze greep naar haar hoofd en liep jammerend naar huis.’ Deze vertaling gebruikt nergens meer het woord as om rouwuitingen te beschrijven

Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), 2 Samuël 13:19. Zo werp Thamar asschen op haer hooft, ende scoorde den bonten rock dien si aen hadde ende leyde haer hant op dat hooft, ende ginck daer henen ende crijsschede.

Gebruiksvoorbeeld: Men kan zichzelf ranselen tot bloedens toe en de haren met as bestrooien: de droppels van Jezus’ zweet blijven vallen. (J. Mens, De witte vrouw, 1987 (1952), p. 40)

Gebruiksvoorbeeld: ‘Ze zullen wel dorst hebben na de lange autotocht.’ ‘Lang,’ herhaalde Juliane schamper. ‘Kom nou toch. Was jij je handen maar in onschuld. Goed beschouwd is het maar een kattesprongetje.’ ‘Jij je zin, Juliane. As op mijn hoofd en mijn mantel in repen gescheurd.’ (H. de Graaf, Stella Klein, 1990, p. 177)

Gebruiksvoorbeeld: [Rectificatie tv-bespreking:] As op mijn hoofd: in de waslijst van programma’s waar Jort Kelder optrad, stond ten onrechte De Tafel van Pam. (NRC, 9-11-1999, p. 21)