Begrippen over beroep en opleiding

Frank Peters, Rian van den Bergh, Sonja Liefhebber & Deanne Radema (1999)

Gepubliceerd op 11-05-2017

Aansluitingsproblemen

betekenis & definitie

Problemen in de aansluiting van beroepsonderwijs (het aanbod van beroepskrachten) en arbeidsmarkt (de vraag naar beroepskrachten). De economische wetenschap onderscheidt kwantitatieve en kwalitatieve discrepanties:

- kwantitatieve discrepanties: deze term wordt gebruikt als op macro-economisch niveau vraag en aanbod op de arbeidsmarkt niet aan elkaar gelijk zijn. Soorten kwantitatieve discrepanties: conjuncturele en structurele werkloosheid.
- kwalitatieve discrepanties: hebben betrekking op verschillen in de samenstelling van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Soorten: geografische discrepanties, zoekwerkloosheid, scholingsdiscrepanties en ervaringsdiscrepanties (Streumer, 1991).

• Geografische discrepanties: aansluitingsprobleem waarvan sprake is als in een bepaalde sector, bedrijfstak of beroepsgroep in een regio vacatures zijn, terwijl de situatie in een andere regio omgekeerd is.

• Zoekwerkloosheid: discrepanties ten gevolge van veranderingen in het zoekgedrag van werklozen (bijvoorbeeld een hoge wachtgeldregeling of werkloosheidsuitkering heeft effect op het sollicitatiegedrag van werklozen).

• Scholingsdiscrepanties: aansluitingsprobleem waarbij enerzijds sprake is van een niet-vervulde vraag naar arbeidskrachten met een bepaalde opleiding, terwijl er anderzijds werkloosheid bestaat voor arbeidskrachten met een andere opleiding.

• Ervaringsdiscrepanties: aansluitingsprobleem waarbij enerzijds sprake is van een niet-vervulde vraag naar arbeidskrachten met een bepaalde werkervaring terwijl er anderzijds werkloosheid bestaat voor arbeidskrachten met een andere werkervaring.

Hövels (1985) onderscheidt vijf mogelijke verschijningsvormen van aansluitingsproblemen:

— absorptieproblemen: liggen in de overgang van school naar werk en verwijzen naar een scheve verhouding tussen de beschikbare hoeveelheid arbeidsplaatsen en het aanbod van arbeidskrachten.

— personeelsvoorzieningsproblemen: hebben te maken met een numerieke discrepantie tussen de vraag naar en het aanbod van bepaalde categorieën arbeidskrachten.

— kwalificatieproblemen: verwijzen naar problemen tussen aard en/of niveau van kennis, houdingen en vaardigheden waarover arbeidskrachten beschikken en hetgeen er vanuit de beroepspraktijk wordt gevraagd.

— benuttingsproblemen: hebben te maken met de mate waarin kwalificaties waarover arbeidskrachten beschikken benut worden in de concrete beroepspraktijk.

— verdelingsproblemen: verwijzen naar een ongelijke verdeling van het aantal en de kwaliteit van beschikbare arbeidsplaatsen over verschillende categorieën arbeidskrachten.