Verkoudheid is een ziektebeeld dat ontstaat bij een infectie van de bovenste luchtwegen (neus-, mond- en keelholte). Deze infectie wordt vaak veroorzaakt door een virus en geeft een verstopte neus, keelpijn en hoestklachten.
Verkoudheid is afgeleid van het woord "koud", aangezien van oudsher wordt gedacht dat blootstelling aan koud en guur weer dit ziektebeeld veroorzaakt. Het is niet zo dat de pure koude iemand verkouden maakt. In de winter komen bepaalde virussen vaker voor, is de weerstand van de gemiddelde persoon echter wel lager en zit men vaker dicht op elkaar om het warm te krijgen. Verkoudheid komt waarschijnlijk vanwege deze redenen vaker voor in de winter dan in andere jaargetijden. Er zijn ook virussen die vaker in de zomer voorkomen en dezelfde klachten veroorzaken.
Deze klachten ontstaan omdat het virus zich nestelt in het slijmvlies van de neusholte en/of in de andere holtes van het hoofd. Als reactie op de virusinfectie wordt er veel slijm geproduceerd om de afvalstoffen af te voeren die ontstaan bij de bestrijding van het virus door het lichaam. Vaak zijn beide neusgaten niet tegelijkertijd verstopt, omdat het virus zich eerst in het ene neusgat heeft gevestigd en daarna naar het andere neusgat overgaat. In sommige gevallen raken ook de holten in het voorhoofd besmet met het virus of andere holten in het hoofd. Dit kan veel hoofdpijn geven.
Behandeling van het virus is symptomatisch. Antibiotica helpt niet omdat het een virus is, dus kan men het beste goed voor het lichaam zorgen en rustig aan doen. Neusspray kan tijdelijk gebruikt worden om de verstopte neus te verhelpen. Te lang gebruik van neusspray kan de neus weer doen verstoppen.
