Reeds eeuwenlang komen bij het turfgraven menselijke lichamen tevoorschijn, vaak in zo’n goede staat, dat men aan een recente misdaad dacht en de autoriteiten verwittigde. Gebleken is echter, dat sommige van deze veenlijken personen uit preh. tijden zijn, die per ongeluk, maar ook met opzet (als straf? als offer?) in een moeras, later een veen geworden, geworpen werden.
Het Prov. Museum te Assen toont enkele van deze veenlijken. Bekend is de preh. Man van Tollund* Vr. Ijzertijd (Z. Fotopag. 6), in 1950 gevonden in een moeras op Jutland, Denem., wiens lichaam bijzonder goed geconserveerd was gebleven, zo zelfs, dat de maaginhoud kon worden vastgesteld.
De man droeg slechts een leren gordel en een leren schedelkapje, terwijl een leren band, waarmee hij gewurgd scheen, gedeeltelijk nog om zijn hals lag. Het uiterlijk, ook het gezicht, dat nog geheel natuurlijk was, week in niets af van de moderne mens. Niet ver van de vindplaats vandaan, te Graubelle, werd een andere man gevonden, ditmaal met afgesneden keel. In N. Duitsl. werden gevonden een geblindoekt, 14-j. meisje en een gewurgde man. Genoemde vondsten worden gedateerd tussen ca. 300 v. en 300 n.C.
Tacitus* vermeldt v.d. Germanen het offeren in moerassen van b.v. gevangenen.
