HCN. Een kleurloos gas met, naar men zegt een bittere smaak van amandelen. Het gas wordt voortgebracht door kontakt van cyanidezouten met een zuur. Het wordt vooral gebruikt in de metaalnijverheid, speciaal in de platinaindustrie.
Het wordt eveneens gebruikt om staal hard te maken. De werking berust op de verlamming van de celademhaling. Elke cel moet kunnen zuurstof verwerken. Om dit te doen heeft het enzymen, waaronder het cytochroomoxydase. Waterstofcyanide verlamt de werking van deze enzymen. Gezondheidseffekten komen tot uiting op een akute manier met hoofdpijn, vlugge pols, bloeddrukval, krampen en overlijden. De snelheid van het begin van de symptomen vereisen een onmiddellijke behandeling. Een chronische inwerking bestaat niet. De sterkte van de vergiftiging wordt gemeten aan de concentratie van het cyanide in het bloed. De behandeling bestaat in het wegnemen van de 149
besmette kleding en het overvloedig wassen van de huid. Bij lichte vergiftiging volstaat zuurstof. Bij ernstige vergiftigingen moet men amylnitriet laten inhaleren en een specifieke behandeling toepassen die onder medische begeleiding moet gebeuren. Deze behandeling bestaat erin van het normale hemoglobine (Fe2+) om te zetten in methemoglobine (Fe3+), welke de cyanideverbinding gemakkelijker loslaat.
