Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 30-05-2017

herfst

betekenis & definitie

het derde van de vier jaargetijden.

het derde van de vier jaargetijden, volgend op de zomer, waarin het kouder wordt, het weer verslechtert en veel bomen en planten hun bladeren verliezen, en dat astronomisch gezien op het noordelijk halfrond begint rond 21 september en eindigt rond 21 december en er, weerkundig beschouwd, duurt van 1 september tot en met 30 november.

Voorbeelden:
Meteorologische Seizoenen. Noordelijk halfrond. Lente: 1 maart t/m 31 mei; Zomer: 1 juni t/m 31 augustus; Herfst: 1 september t/m 30 november; Winter: 1 december t/m 28 februari. Zuidelijk halfrond. Lente: 1 september t/m 30 november; Zomer: 1 december t/m 28 februari; Herfst: 1 maart t/m 31 mei; Winter: 1 juni t/m 31 augustus. Astronomische seizoenen. Noordelijk halfrond. Lente: 21 maart t/m 20 juni; Zomer: 21 juni t/m 20 september; Herfst: 21 september t/m 20 december; Winter: 21 december t/m 20 maart. Zuidelijk halfrond. Lente: 21 september t/m 20 december; Zomer: 21 december t/m 20 maart; Herfst: 21 maart t/m 20 juni; Winter: 21 juni t/m 20 september.
http://www.kalender-365.nl/seizoenen-jaargetijden.html, 2013

Door de invoering van een extra dag om de vier jaar en een 'schrikkeleeuw' om de 400 jaar (zoals in 1600, 2000, 2400, etc.), valt het begin van seizoenen op een beperkt aantal data: winter op 20, 21, 22 of 23 december; lente op 19, 20 of 21 maart; zomer op 20, 21 of 22 juni; herfst op 21, 22, 23 of 24 september.
http://www.kennislink.nl/publicaties/wanneer-is-het-zomer, 2012

Voor de weerkundigen begint de herfst op 1 september en op zondag 22 september om 22.44 uur staat ook voor de sterrenkundigen de herfst van 2013 op de kalender. De zon staat dan precies boven de evenaar waardoor dag en nacht dan overal op aarde even lang duren. De 22e of 23e september is meestal de begindatum van de herfst. De andere seizoenen echter meestal op de 21e. Dat heeft onder andere te maken met het feit dat de baan van de aarde geen cirkel is. De verschillende data zijn het gevolg van het feit dat we eens in de vier jaar een schrikkeljaar hebben dat een dag meer telt dan de andere jaren. In het begin van de 20e eeuw viel de eerste herfstdag enkele keren zelfs op 24 september, het laatst in 1931.
http://www.knmi.nl/cms/content/24948/herfst, 2012

Volgens een zeer oude definitie van de sterrenkundigen […] begint de herfst met het herfstequinoctium of, met een meer authentiek Nederlands woord, de herfstnachtevening. Dat is het moment waarop de zon aan de hemel een positie bereikt, waardoor dag en nacht even lang duren. […]. Dat moment valt dus op 23 september om 11.05 uur onze tijd (zomertijd dus). Dat hoeft niet altijd 23 september te zijn. [...]. Waarom die verschuivingen? Omdat ons kalenderjaar niet precies even lang kan zijn als het “echte” jaar […]. Een gewoon jaar duurt 365 dagen, maar het “echte” jaar […] duurt 5 uur en 49 minuten langer. Daarom valt het moment van de nachtevening elk jaar bijna zes uur later. Maar volgend jaar krijgen we een schrikkeldag, zodat dat moment plots weer een dag terugspringt. Let wel dat na vier jaar het equinoctium niet precies op hetzelfde moment terugkeert, maar bijna drie kwartier vroeger. Daardoor verschuift het begin van de herfst langzaam door naar 21 september. In 2092 zal dat voor het eerst op een 21 september vallen, tenminste als we de wereldtijd (de tijd van Greenwich) gebruiken […].
http://m.deredactie.be/cm/vrtnieuws.mobile/mbinnenland/1.1116506, 2011

Op de eerste dag van lente en herfst duren dag en nacht overal even lang.
http://www.knmi.nl/cms/content/24948/herfst, 2012