Mensenrechten begrippenlijst

Amnesty International (2007)

Gepubliceerd op 03-07-2015

Volk

betekenis & definitie

Een volk is een groep met een gedeelde taal, cultuur en geschiedenis. Volken zijn formeel de basis van het internationaal recht (volkenrecht). De VN-verdragen van 1966 noemen het recht op zelfbeschikking van volken, het Afrikaans handvest voor de rechten van mens en volken stelt dit met nog meer nadruk.

Het zelfbeschikkingsrecht is daarmee onderdeel van de collectieve rechten geworden. In de praktijk echter wordt het internationaal recht beheerst door staten: een volk zonder staat kan zelden aanspraak maken op soevereiniteit. Het recht op zelfbeschikking maat pas serieus kans wanneer een volk door gewapende strijd (bijvoorbeeld de Eritreeërs in Ethiopië), verzwakking van de centrale macht (bijvoorbeeld de Baltische volken in de Sovjet-Unie) of internationale druk (bijvoorbeeld Tibetanen in China) internationaal aandacht kan opeisen.

Het aantal volken in de wereld is moeilijk te schatten, maar zou gelijk kunnen worden gesteld aan het aantal talen: ongeveer vijfduizend. De uitroeiing, of poging daartoe, van een volk heet genocide als het om een etnische groep gaat of wordt wel 'democide' (buitengerechtelijke executies) genoemd als het een ander soort volk of (politieke) bevolkingsgroep betreft.