Mensenrechten begrippenlijst

Amnesty International (2007)

Gepubliceerd op 30-06-2015

Ken Saro-Wiwa

betekenis & definitie

Ken Saro-Wiwa (1941 - 1995) was een activist voor mensenrechten in Nigeria. Hij kreeg grote populariteit als schrijver. In 1990 was hij medeoprichter van de politieke beweging van de Ogoni's, bewoners van de Niger-delta die protesteerden tegen mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling die het gevolg waren van de oliewinning door Shell.

Op 21 mei 1994 werden vier traditionele stamhoofden doodgehakt bij een betoging van de Mosop, de oppositiebeweging van de Ogoni. De voorzitter van Mosop, Ken Saro-Wiwa, was daar niet bij. Hij was door de politie onderweg tegengehouden. Later werd Saro-Wiwa gearresteerd en samen met negen anderen beschuldigd van medeplichtigheid. In januari 1995 begonnen de zittingen van een tribunaal, dat door generaal Abacha zelf was samengesteld. Zijn schuld aan moorden is nooit bewezen. Op 7 november werden Ken Saro-Wiwa en acht anderen toch ter dood veroordeeld. In de gevangenis ontdekte de directie dat er geen bereidwillige beul beschikbaar was en zo leefde Saro-Wiwa nog een paar dagen langer in de dodencel. Een beul werd ten slotte uit het noorden overgebracht. De apparatuur van de galg was echter te lang ongebruikt geweest en hinderde het beulswerk, waardoor het lijden van de veroordeelden uitliep op een onzeggelijk menselijk drama: er waren uiteindelijk vijf pogingen nodig om hem op te hangen.

De executies brachten internationale beroering en bewoog Shell tot het aannemen van een nieuwe gedragscode, hetgeen ook andere bedrijven aanzette tot maatregelen om mensenrechten te beschermen. In 2009 bood Shell, op de dag voorafgaande aan een geplan proces, 15,5 miljoen dollar ter compensatie aan familieleden van Ken Saro-Wiwa. Shell, dat verklaarde onschuldig te zijn, zei dat dat werd gedaan ‘om een menselijk gebaar te maken, een mogelijkheid om het proces van verzoening vooruit te helpen en een betere toekomst te ondersteunen voor het volk van de Ogoni in de Nigerdelta’.