Mensenrechten begrippenlijst

Amnesty International (2007)

Gepubliceerd op 20-05-2015

Burgerrechten

betekenis & definitie

Burgerrechten (Engels: Civil Rights of Civil Liberties) zijn binnen de VN vastgelegd in het BuPo-verdrag. In de VS wordt de term gebruikt voor de rechten die zijn vervat in de Amerikaanse grondwet. De Amerikaanse presidenten John F. Kennedy en Jimmy Carter maakten burgerrechten tot belangrijk onderdeel van hun beleid.

De burgerrechten in de Amerikaanse grondwet zijn vrijheid van godsdienst en meningsuiting, vrijwaring van marteling en inmenging in de persoonlijke levenssfeer, recht op een eerlijk proces en bescherming van minderheden.

De Amerikaanse 'burgerrechtenbeweging' is vooral een beweging tegen rassendiscriminatie. Activisten van de Amerikaanse beweging voor burgerrechten waren onder meer Martin Luther King, Aryeh Neier en Bart Stapert.

Het VN-verdrag (BuPo) noemt als burgerrechten: deelname in maatschappelijke aangelegenheden, in verkiezingen en in openbare diensten. In dat verdrag vormen integriteitsrechten (zoals de bescherming van geweten en vrijwaring van marteling), burgerrechten en politieke rechten (zoals stemrecht en het recht om deel uit te maken van bestuur) samen de 'klassieke' mensenrechten.

In Nederland is er, anders dan in veel andere landen, geen nationale organisatie voor burgerrechten. Veel thema's van de burgerrechten worden opgepakt door politieke partijen en soms door organisaties: privacy, recht op inkomensverzekering, recht op sociale verzekeringen, rechten bij arrestatie en in gevangenschap, vrijheid van meningsuiting, bescherming tegen haatspraak, persvrijheid, bescherming tegen discriminatie, stemrecht en zo meer.

Amnesty International is in Nederland actief voor onder meer de mensenrechten van asielzoekers en ongedocumenteerde vreemdelingen.