Aids is een ziekte in het afweersysteem waarvan verschijnselen vanaf jaren zeventig werden beschreven, die in 1981 geïdentificeerd en sinds 1983 wordt geacht veroorzaakt te worden door een virus, HIV (Human Immunodeficiency Virus)
Elke dag raken 14.000 mensen besmet met HIV; bijna de helft van hen zijn vrouwen (in Sub-Sahara Afrika vormen vrouwen 57%). Mensen die met dit virus besmet zijn, worden seropositieven genoemd. Tot voor kort overleed zo'n 50% van de seropositieven aan aids. Medicijnen hebben vooral in de westerse landen de levensverwachting sterk verbeterd. Ongeveer 80% van alle slachtoffers van aids leeft in ontwikkelingslanden. In West-Europa en de VS nam het aantal doden sinds midden jaren negentig af, in Rusland was 's werelds grootste groei. De VN kent een speciale organisatie voor het tegengaan van aids: UNAIDS.
Amnesty en andere mensenrechtenorganisaties hebben diverse verbanden tussen mensenrechtenschendingen en aids geconstateerd:
- Schendingen van mensenrechten, waaronder censuur, leiden tot het toenemen van aids: Door het onderwerp taboe te verklaren, slachtoffers te stigmatiseren, homoseksuelen te vervolgen en gezondheidswerkers in de seksindustrie te dwarsbomen neemt de epidemie almaar toe.
- Infectie leidt tot schendingen van mensenrechten. Patiënten worden vaak maatschappelijk uitgestoten en gediscrimineerd. Ook het geweld tegen vrouwen en kinderen lijkt door aids toe te nemen.
- Onderzoek en de academische vrijheid worden gedwarsboomd. Er zijn verbanden die vaak niet nader mochten worden onderzocht, zoals tussen aids en misbruik van kinderen in Kenia. Als zo'n verband niet onderzocht en openbaar mag worden gemaakt, neemt voor de hele bevolking het risico op besmetting sterk
- Gebrek aan wettelijke bescherming leidt tot meer aids. Zo leidt een wet op 'sodomie' er in India toe dat aidswerkers de homoseksuele bevolking nauwelijks kunnen bereiken.
