Een levensvorm die uniek is voor een bepaald gebied en nergens anders voorkomt. Een andere benaming is endemische soort. Het begrip is vooral van belang voor de biogeografie, de beschrijving van de verspreiding van soorten op aarde.
In de biologie wordt een soort beschouwd als endemisch voor een bepaald gebied als de natuurlijke verspreiding van die soort zich beperkt tot dat specifieke gebied. De soort is dan een endeem voor dat gebied. Wanneer een soort op kunstmatige wijze ergens anders belandt en zich daar weet te handhaven is die soort niet endemisch voor dat nieuwe gebied. Een kunstmatige verspreiding gebeurt meestal door toedoen van de mens, die ofwel soorten actief ergens heen brengt, ofwel ze onvrijwillig transporteert.
De grootte van het verspreidingsgebied van endemen varieert van zeer klein, bijvoorbeeld een bergtop of meertje, tot de gehele aarde. In dat laatste geval spreekt men van kosmopolieten. Omgekeerd kan het aantal endemen in een geografisch gebied ook sterk varieren. Vooral oceanische eilanden (eilanden die nooit verbonden zijn geweest met het vasteland) herbergen een groot aantal endemen. Deze soorten hebben zich in isolatie ontwikkelt zonder genenuitwisseling met populaties op het vasteland en zijn in de loop van honderdduizenden, of miljoenen jaren zo veranderd ten opzichte van de oorspronkelijke populatie dat we van nieuwe soorten spreken. Datzelfde geldt voor bergtoppen in hooggebergtes. Hier kunnen populaties van levensvormen die aangepast zijn aan het leven op grotere hoogtes niet in contact komen met populaties van dezelfde soort op een andere bergtop omdat ze het lager gelegen land ertussen niet kunnen oversteken. Zo raken deze populaties op den duur genetisch geisoleerd en ontwikkelen zich in de loop der tijd tot nieuwe soorten, vergelijkbaar met de situatie op oceanische eilanden.
