Vaste activa zijn de bezittingen van een bedrijf waarvan het daarvoor benodigde vermogen voor een periode langer dan één jaar zijn vastgelegd. Vaste activa zijn bezittingen die een bedrijf gebruikt voor de bedrijfsvoering en niet om te verhandelen. Bezittingen die minder dan één jaar meegaan worden vlottende activa genoemd.
De kosten van een onderneming kunnen op verschillende manieren ingedeeld worden. Een veel voorkomende manier is de indeling naar vaste en variabele kosten. In tegenstelling tot de vaste of constante kosten zijn de variabele kosten dat deel van de totale kosten, waarvan de omvang afhankelijk is van de omvang van de activiteiten van de onderneming.
Er zijn verschillende manieren op het activiteitsniveau van een onderneming te meten. Dit kan bijvoorbeeld door het aantal eenheden van de producten, die geproduceerd en verkocht worden, te delen door het aantal mensuren of machine-uren. Variabele kosten kunnen onderverdeeld worden in drie vormen.
Er is sprake van proportioneel variabele kosten wanneer de variabele kosten recht evenredig stijgen met de afzet of productie. Voor ieder product is dan evenveel grondstof nodig tegen dezelfde prijs. Deze vorm van variabele kosten komt vaak voor bij kleine productieomvang.
Wanneer de productieomvang stijgt en de kosten hierdoor dalen, is er sprake van degressief variabele kosten. Bij een stijging van de productieomvang kan dit schaalvoordelen opleveren. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een ondernemer grondstoffen in grotere hoeveelheden in gaat kopen en kwantumkorting krijgt. De variabele kosten per eenheid product zullen dan dalen.
Progressief variabele kosten stijgen op het moment dat de hoeveelheid geproduceerde producten stijgt. Als de productie een grotere omvang neemt, kan het zijn dat er minder efficiënt geproduceerd wordt. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van meer uitval en afval waardoor de variabele kosten per eenheid product stijgen.
