ABC van de Hengelsport

Van Onck (1972)

Gepubliceerd op 28-04-2019

Hengels

betekenis & definitie

Hengels - In de bladzijden over de wet die in dit boek zijn opgenomen, hebt u kunnen lezen wat een hengel officieel is. Zo gezien kunnen we dan elke stok, waaraan een touw en een haak zijn gebonden een hengel noemen.

De tegenwoordige hengels munten uit door lichtheid en — over het algemeen — door kwaliteit. De materialen, waarvan ze worden vervaardigd zijn bamboe, Frans Riet, splitcane, holglas en volglas zie de trefwoorden). Naar hun soort worden de hengels verdeeld in:

de vaste hengel, ook wel ,sluithengel’ genoemd. Hij bestaat uit het topeind, de delen en het achterstuk of achtereind. Bij holglashengels wordt nogal eens een volglas topeind gebruikt. De meeste vaste hengels zijn insteekhengels d.w.z. dat het achtereind van het topeind in het tweede deel komt en zo verder. Alleen bij de Lerchengels (een Frans produkt) treft men ook een oversteekhengel aan, waar de sluiting dus precies andersom werkt.

Zeer bekend en geliefd is nog steeds de Japanner, een bamboehengel, waarvan de tussenschotten zijn verwijderd, zodat de delen tijdens het vervoer geheel in elkaar geschoven kunnen worden. Dit laatste is trouwens ook bij haast alle holglashengels het geval. Ze zijn dan aan beide einden afgesloten met een sluitknop.

De laatste tijd komen er steeds meer hengels op de markt, die eigenlijk een tussenvorm betekenen tussen de vaste hengel en de werphengel. Zij zijn wel voorzien van een reelhouder en van geleideogen, maar niet bedoeld om met kunstaas te werpen. Men noemt ze karperhengel of levend aashengel. Hierbij mag ook gerekend worden de door de fa Sciarone, (Cor van Beurden) in den Haag ontworpen en in de handel gebrachte hengel de ,Super Bream’, bedoeld voor het vissen op brasem op een afstand van 15—20 m.

Het is nog niet zolang geleden, dat ik — maar lang niet ik alleen — weinig goeds wist te vertellen over de telescoophengel, de uitschuifbare hengel. De actie was slecht, de delen begonnen bij de ,gewrichten’ te tikken enzovoorts. Daar kunnen we nu anders over denken: de telescoop van tegenwoordig is de kinderziekten te boven, kan in verschillende lengten verkregen worden en heeft — voor de vakantiehengelaar bijvoorbeeld — het voordeel dat hij zeer gemakkelijk vervoerbaar is.

De werphengel is eigenlijk een verzamelnaam, die op zichzelf heel weinig zegt. Werphengels zijn in vele soorten en maten en tegen zeer verschillende prijzen in de handel. Later vindt u een klein overzicht van de eisen die u aan hengels kunt stellen en daarbij komen we ook over de werphengel te spreken. Vrijwel altijd gemaakt van hol- of volglas.

Ook de vliegenhengel is een soort werphengel, bestemd om een kunstvlieg met behulp van een speciale lijn, maar zonder dat er lood aan te pas komt aan de vis voor te zetten. Dit soort hengels wordt ook nog wel geleverd van splitcane, maar ookop dit terrein heeft het holglas grote veroveringen gemaakt. Ze worden aan de markt gebracht om er eenhandig of tweehandig mee te werpen.

Andere werphengels kunnen ook speciaal geschikt zijn om er tweehandig mee te werpen. Het zijn dan vooral de zeehengels. Ze hebben een lengte van 2—3 1/2 m. Bij dit soort hengels is tegenwoordig — nu velen met de schipper een dagje het zeegat uitgaan — ook de speciale zee-boothengel populair geworden.

De sluitingen van de hengels. Geef bij de vaste hengel de voorkeur aan de sluiting koper in hout. Bij vliegenhengels wordt vaak tussen de bussen gebruik gemaakt van een bajonetsluiting: langs een spiraalvormig boutje draait men het bovenste deel via een clip met een oogje op het onderste deel vast.

Bij holglashengels komt tegenwoordig de pensluiting zeer in de mode: het onderste deel is daarbij verlengd met een vaste pen, die in het bovendeel sluit. Er kan één bezwaar zijn: de holte van het bovendeel is taps en de pen gewoonlijk volledig cilindrisch, zodat er een kleine tussenruimte ontstaat. De thans door Lankhorst, Sneek, geïmporteerde collectie Amerikaanse werphengels heeft ook dit bezwaar ondervangen: de pen is hierbij taps gemaakt, zodat hij geheel en al in het andere deel past.