Begripppenlijst Tweede Kamer

Winish Ganesh (2012)

Gepubliceerd op 29-10-2012

Lijdelijk

betekenis & definitie

De rechter is lijdelijk wanneer hij in een civiele procedure een afwachtende houding aanneemt en niet actief op zoek gaat naar de feiten en omstandigheden (de materiële waarheid). De rechter baseert zijn uitspraak op de geschilpunten die de partijen naar voren brengen.

Voor de partijen in een civiele procedure is het van groot belang dat zij al hun argumenten en bewijzen voldoende naar voren brengen, zodat de rechter hierover kan oordelen. Wanneer zij dit onvoldoende doen, is het zeer waarschijnlijk dat de rechter een mogelijk belangrijk argument of bewijs niet meeneemt in zijn uitspraak; hij gaat immers niet op zoek naar de materiële waarheid.
Bij bestuursrechtelijke en strafrechtelijke zaken ligt het anders: bij deze zaken gaat de rechter namelijk wel actief op zoek naar de materiële waarheid en heeft hij verschillende mogelijkheden om de materiële waarheid boven tafel te krijgen. Zo kan hij bijvoorbeeld op de plaats van het geschil of delict een schouw houden of kan hij een deskundige benoemen die oordeelt over een specifiek onderwerp dat speelt in de procedure. Wanneer de rechter van mening is dat hij voldoende bewijs heeft verzamelt, doet hij uitspraak.